Παρασκευή 29 Απριλίου 2022

Περπατώντας στα χνάρια της ιστορίας (μέρος 2ο) ......

Σε συνέχεια από την προηγούμενη ανάρτησή μας συνεχίζουμε τον ιστορικό περίπατο στο κέντρο της Αθήνας....
Ο λαός πανηγυρίζει την Απελευθέρωση Αθήνας από τον ΕΛΑΣ το 1944 με πλακάτ του ΕΑΜ
Ο λαός πανηγυρίζει την Απελευθέρωση Αθήνας από τον ΕΛΑΣ το 1944 με πλακάτ του ΕΑΜ

Επόμενη στάση στην οδό Σίνα στον αριθμό 8 όπου στεγαζόταν η έδρα της αντισημιτικής οργάνωσης και αντικομουνιστική οργάνωσης Εθνική Ένωσις Ελλάς γνωστής και ως Τρία Έψιλον (σημείο 5 στο χάρτη). Η συγκεκριμένη οργάνωση είχε κυρίως έδρα στη Θεσσαλονίκη και παράρτημα στην Αθήνα στο συγκεκριμένο σημείο. Στην θέση του τότε κτιρίου σήμερα υπάρχει ένα parking.
Οδός Σίνα αρ. 8 σημείο όπου στεγαζόταν η Εθνική Ένωσις Ελλάς (3Ε)

Σίνα 8, Ο χώρος που στεγαζόταν η οργάνωση Εθνική Ένωσις Ελλάς, γνωστή και ως Τρία Έψιλον
Η δράση της ξεκίνησε το 1927 και πρωτοστατούσε σε διώξεις και επιθέσεις εναντίον Εβραίων κυρίως και κομμουνιστών. Πρωτοστάτησε στο προγκρόμ και στην πυρπόληση της Εβραϊκής συνοικίας Κάμπελ της Θεσσαλονίκης τον Ιούλιο του 1931. Για τα εγκλήματά τους αυτά αθωώθηκαν.
Η συγκεκριμένη οργάνωση έμοιαζε σε πολλά τόσο στην λειτουργία όσο και στις τακτικές που ακολουθούσε με την Χ.Α. Τον Ιούνιο του 1933 η ΕΕΕ οργάνωσε την «προς Αθήναις πορεία», μία πορεία 3.000 Χαλυβδόκρανων (όπως ονομαζόντουσαν από το κράνος που φόραγαν, σε αντιστοιχία ας θυμηθούμε τις μαύρες μπλούζες και την στολή παραλλαγής των χρυσαυγιτών). Η συγκεκριμένη ενέργεια γνώρισε την καθολική υποδοχή της αστικής τάξης όπως αυτή διαμορφωνόταν λίγο πριν την δικτατορία του Μεταξά και τον πόλεμο.
Νέος Ριζοσπάστης 21 Ιούνη του 1933

Διαλύθηκε από τον Μεταξά το 1936 αφού τα μέλη της απορροφήθηκαν από το Μεταξικό καθεστώς ως ανταμοιβή για το «έργο» τους. Η οργάνωση ξανασυστάθηκε μετά την Γερμανική κατοχή το 1941. Κυρίως στη Θεσσαλονίκη αλλά και στην Αθήνα πρωτοστάτησαν στις διώξεις εναντίον των Εβραίων Ελλήνων.
Όσοι από αυτούς τελικά έφτασαν στα δικαστήρια δοσιλόγων και καταδικάστηκαν πήραν χάρη από τον βασιλιά. Έμειναν έτσι ατιμώρητοι να «χαρούν» τις μεγάλες περιουσίες που μοιράστηκαν με τους ναζί κατακτητές και τις οποίες έκλεψαν από τα θύματά τους.

Στην επόμενη στάση στην συμβολή των οδών Μασσαλίας και Ακαδημίας δίπλα στο κτίριο της Νομικής Σχολής, την περίοδο της Κατοχής στεγαζόταν το κτίριο του Νεκροτομείου Αθηνών. Εκεί έφταναν τα φορτηγά του Δήμου μεταφέροντας πτώματα, θύματα του λιμού τον χειμώνα 1941-1942, που υπολογίζεται ότι περίπου 40.000 Αθηναίοι πέθαναν από ασιτία. (σημείο 6 στον χάρτη)
Σήμερα είναι πολύ δύσκολο για τον καθένα μας να συνειδητοποιήσει την απελπιστική κατάσταση στην οποία είχαν φτάσει οι κάτοικοι της Αθήνας τον χειμώνα του 41-42. Χαρακτηριστικό είναι ότι καθημερινά έφταναν στο νεκροτομείο περίπου 700 πτώματα.
Ήταν εικόνες που στοίχειωναν για δεκαετίες όσους τις έζησαν. Την κατάσταση προσπάθησαν να την βελτιώσουν κάπως φιλανθρωπικές οργανώσεις με τα συσσίτια που οργάνωναν με την βοήθεια του ερυθρού σταυρού για να έρθει η καθοριστική συμβολή του ΕΑΜ που με τις δράσεις του κατάφερε να εξασφαλίσει συσσίτιο για μεγάλο αριθμό κατοίκων των πόλεων και να σταματήσει την ανθρωπιστική καταστροφή.
Το κτίριο του νεκροτομείου δεν υπάρχει σήμερα. Στην φωτογραφία που ακολουθεί είναι ότι βλέπει σήμερα όποιος σταθεί στο απέναντι πεζοδρόμιο στην οδό Ακαδημίας. Στα δεξιά της φωτογραφίας ήταν το νεκροτομείο ενώ στα αριστερά η επόμενη πρόταση του ιστορικού περιπάτου, ένα από τα νοσοκομεία αναπήρων.
Νεκροτομείο και νοσοκομείο αναπήρων

Στην οδό Ακαδημίας 50 (σημείο 7 στον χάρτη), στεγαζόταν ένα από τα νοσοκομεία αναπήρων του ΕλληνοΙταλικού πολέμου. Οι ανάπηροι της Αλβανίας που ο συνολικός αριθμός τους έφτανε σε 15.000 βρίσκονταν για κάθε λογής αρρώστιες στα νοσοκομεία της πρωτεύουσας, με βαριά τραύματα, με κομμένα πόδια και χέρια, και που πολλοί είχαν απομονωθεί από τα σπίτια τους.
Το σχέδιο των ναζί με τους συνεργάτες τους ταγματασφαλίτες και γερμανοτσολιάδες είχε ορίσει σαν χρόνος εκτέλεσης του σχεδίου τους την νύχτα της 29ης προς την 30ή Νοέμβρη 1943. Ο εγκέφαλος που σχεδίασε την έφοδο στα νοσοκομεία και το άγριο χτύπημα των αναπήρων ήταν ο πασίγνωστος και σαν «μαύρος» άνθρωπος Στ. Γονατάς, φυσικά μαζί με τον Ράλλη το δοσίλογο πρωθυπουργό.
Είχαν προηγηθεί οι δηλώσεις του Γονατά στις επιτροπές αναπήρων που τον είχαν επισκεφτεί και του ζητούσαν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. «Θα σας εξοντώσουμε όλους, γιατί είσαστε ΕΑΜίτες». Κι ο Ράλλης, κι αυτός κυνικός, τους αποκαλούσε κηφήνες και αναρχικούς. Λίγους μήνες νωρίτερα, οι ανάπηροι συμμετείχαν στις μεγάλες διαδηλώσεις του Μαρτίου του 1943 μαζί με άλλους Έλληνες εργαζόμενους και φοιτητές κατά της γενικής επιστράτευσης, με τίμημα 46 νεκρούς διαδηλωτές.
Οι ανάπηροι πολέμου είχαν πάρει μέρος στις επετείους της 25ης Μαρτίου και της 28ης Οκτωβρίου μαζί με φοιτητές και εργαζόμενους, καθώς επίσης και στις διαδηλώσεις κατά της τριπλής στρατιωτικής κατοχής, του λιμού, στην γενική απεργία και τις διαδηλώσεις της 22ας Ιουλίου του 1943 κατά της επέκτασης της Βουλγαρικής κατοχής. Όλα αυτά τους είχαν στοχοποιήσει.
Μόλις νύχτωσε, όλη η δύναμη των Ες-Ες και της Ασφάλειας κύκλωσαν τα νοσοκομεία, που σ’ αυτά νοσηλεύονταν οι ανάπηροι. Με το ξημέρωμα άρχισαν να χτυπάνε αρχικά με αυτόματα και πολυβόλα και ακολούθησε η έφοδος στα κτίρια. Δύσκολα μπορούν να περιγραφούν τα όσα αποτρόπαια έγιναν σε βάρος των αναπήρων, αλλά και του υγειονομικού προσωπικού. Οι θάλαμοι των νοσοκομείων μετατράπηκαν σε «σφαγεία».
Ενώ οι ανάπηροι, με ανοιχτές πληγές, κομμένα πόδια και χέρια, χωρίς τα καροτσάκια τους, φορτώνονται στα καμιόνια για να τους μεταφέρουν στις φυλακές Χαϊδαρίου και Χατζηκώστα (οι φυλακές στην οδό Πειραιώς), οι γερμανοτσολιάδες αρχίζουν την αρπαγή των προσωπικών και άλλων αντικειμένων που είχαν στο θάλαμό τους οι ανάπηροι.
Η αιματηρή επιχείρηση για την εξόντωση των αναπήρων είναι η πρώτη στην οποία έχουν τόσο ενεργή συμμετοχή οι γερμανοτσολιάδες, τα τάγματα που μόλις ξεκινούσαν την «καριέρα» και που βρήκαν την ευκαιρία χτυπώντας τους αναπήρους να δείξουν στα αφεντικά τους, τους Γερμανούς, πως μπορούν να αναλάβουν με επιτυχία οποιαδήποτε δράση.
Συνολικά έγιναν 283 εκτελέσεις. Το πογκρόμ απεικονίστηκε σε χαρακτικό από τον χαράκτη Τάσσο, ενώ στο Νοσοκομείο Σωτηρία ανεγέρθηκε μνημείο για τους εκτελεσθέντες αναπήρους.
Χαρακτικό του Τάσσου για την σφαγή των Αναπήρων

Επόμενη στάση στη Σταδίου 15 (σημείο 8 στον χάρτη), στο κτίριο του ΟΤΕ. Εκεί όπου στην διάρκεια της κατοχής στεγάζονταν η κεντρική υπηρεσία της Τηλεφωνικής Εταιρίας.
Στις 14 Απρίλη του 1942, οι υπάλληλοί της από κοινού με τους συναδέλφους τους στα τηλεγραφεία και τα ταχυδρομεία (οι λεγόμενοι και Τριατατικοί) πρωτοστάτησαν στην απεργία των δημοσίων υπαλλήλων, την πρώτη μεγάλη απεργία της κατεχόμενης από τους ναζί Ευρώπης. Να σημειωθεί σε αυτό το σημείο ότι μόλις έχει περάσει ο Χειμώνας του 1941 και έχουν χάσει την ζωή τους χιλιάδες Έλληνες από την πείνα και τον λοιμό.
Ένας υπάλληλος στα κεντρικά ταχυδρομεία το απόγευμα της 14ης Απριλίου λιποθυμά από την πείνα. Το ίδιο βράδυ παρά τις απειλές και τους εκφοβισμούς κατεβαίνουν οι Τριατατικοί σε απεργία. Είναι τέτοια η επιτυχία της που ο κατοχικός πρωθυπουργός Τσολάκογλου μετά από εντολή των κατοχικών δυνάμεων εκδίδει διαταγή με την οποία η συμμετοχή στην απεργία είναι ιδιώνυμο αδίκημα και τιμωρείται με θάνατο. Δεν θα καταφέρει τίποτα αφού η καθολική συμμετοχή αποτρέπει τους Γερμανούς από το να προβούν σε εκτελέσεις πραγματοποιώντας μόνο συλλήψεις.
Στο κενό θα πέσει και η επόμενη προσπάθεια με δέλεαρ την παροχή συσσιτίου στους εργαζόμενους. Όπως και οι προσπάθειες για στήσιμο απεργοσπαστικών μηχανισμών, η πολιτική επιστράτευση των απεργών αλλά και η βία και η τρομοκρατία που ασκήθηκε σε πολλούς από τους απεργούς.
Τις επόμενες ημέρες τόσο στην Αθήνα όσο και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας θα ξεκινήσουν απεργιακές κινητοποιήσεις και άλλοι κλάδοι δημοσίων υπαλλήλων για να φτάσουμε στις 22 Απρίλη και να κηρυχθεί η πρώτη καθολική απεργία των δημοσίων υπαλλήλων και να νεκρώσει ο κρατικός μηχανισμός.
Η απεργία κράτησε οχτώ μερόνυχτα και έδωσε ελπίδα σε όλους τους σκλαβωμένους λαούς της Ευρώπης. Ανάγκασε την κυβέρνηση να κάνει πολλές υποχωρήσεις. Όλοι οι συλληφθέντες απελευθερώνονται, οι διώξεις σταματούν και οι υπάλληλοι επιστρέφουν στις εργασίες τους. Ακολουθεί η έκδοση νομοθετικού διατάγματος με το οποίο θα χορηγηθεί στους υπαλλήλους επίδομα με κλιμακωτή αύξηση μέχρι και 300%.
Η απεργία της 14ης του Απρίλη του 1942, σηματοδοτεί ουσιαστικά το ξεκίνημα της αντίστασης των εργαζομένων, θα στείλει ένα δυνατό μήνυμα στους Γερμανούς κατακτητές και θα αποτελέσει πρότυπο για τις κινητοποιήσεις και τις διεκδικήσεις σε όλη τη διάρκεια της Κατοχής.
κεντρική υπηρεσία της Τηλεφωνικής Εταιρίας

Στην είσοδο του κτηρίου υπήρχε μία πινακίδα που ανέφερε το ιστορικό αυτό γεγονός. Όταν ο ΟΤΕ αγοράστηκε από την γερμανική Deutsche Telecom η εταιρεία φρόντισε να αφαιρέσει την συγκεκριμένη πινακίδα. Τα σημάδια πάντως έμειναν στην αριστερή πλευρά της εισόδου.
Πινακίδα αναφοράς στην απεργία των Τριατατικών

Θα ολοκληρώσουμε εδώ το 2ο μέρος του ιστορικού περίπατου με τον χάρτη όπου έχουμε σημειώσει τα σημεία του ιστορικού ενδιαφέροντος (μαζί με του 1ου μέρους).
Χάρτης ιστορικού περιπάτου
Συνεχίζεται…

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου